Antik Yunan’da büyü gelenekleri arasında efsunlar, lanet tabletleri, ilaçlar, iksirler, zehirler, muskalar ve tılsımlar yer alıyordu. Geçmişteki pek çok kültür için büyü, batıl inanç, din ve bilim arasında çok ince bir çizgi vardı. Eski büyücüler bilgeliğin sembolleri, sırların koruyucuları ve sanat, matematik ve bilimin, özellikle de kimyanın ustaları olarak görülüyordu. Büyücülerin doğaüstü güçlere erişimi olan kişiler olduğuna inanıldığından, onlardan hem korkulur hem de saygı duyulurdu.
Büyüler ve efsunlar Mısırlılar tarafından binlerce yıldır kullanılmaktaydı. M.Ö. 4. ve 3. yüzyıla kadar uzanan büyü kayıtlarını içeren Yunan papirüsleri bulunmuştur. Buluntular, Yunanlıların büyü geleneğini ileriye taşığını kanıtlamaktadır.
Ayrıca bakabilirsiniz: Eski Yunan ve Roma’da Büyü Geleneği
Ayrıca bakabilirsiniz: Yunan Mitolojisinde Kahinler
1- Muskalar ve Tılsımlar
Antik Yunan’da muskaların koruma sağladığına ya da durumlara veya arzulara olumlu sonuçlar getirdiğine inanılırdı. Bunlar bir kişinin boynuna veya bileğine takılırdı. Ya da aynı sonuçları elde etmek için ev gibi fiziksel yerlere yerleştirilirdi. Genellikle Yunan tılsımları iki geniş kategoriye ayrılırdı. Bunlar, tılsımlar (iyi şans getirdiğine inanılanlar) ve filakteriler (koruma amaçlı olanlar).
Tılsımlar için kullanılan malzemeler arasında kemik, tahta, taş ve bazen de yarı değerli taşlar bulunurdu. Ayrıca küçük papirüs parçaları ya da metal bir levha üzerine de yazılabilirlerdi. Bir kese veya küçük bir kap içinde ya da karışık otlar içeren küçük torbalarda taşınabilirlerdi. İşlemi tamamlamak için bir tanrı ya da tanrıçaya (genellikle Hekate) ya da birden fazla tanrıya yakarmak gerekirdi. Aynı zamanda büyülü güç sözcükleri okunmalıydı.
2- Kara Büyü ve Lanetler
Antik Yunan’da, politikacılar ve hatipler gibi güçlü kişiler de dahil olmak üzere hiç kimse büyü saldırılarından korunamazdı. Büyüler gizlilik içinde yapılabiliyordu. Lanetler, lanet isteklerini yeraltı dünyasına taşıyacak imkânlara sahip olduğuna inanılan ölülerle birlikte gömülebiliyordu. Lisa Orkin‘e göre, politikacıların halka hitap ettiği antik pazar yerinin yakınındaki Kerameikos mezarlığında bulunan katareler (ya da lanetlerin) üzerindeki birçok yazıt “toprağa bağlıyorum” ile başlardı.
Alman Arkeolog Jutta Stroszeck‘e göre, erken ölümün büyüyü yeraltı tanrılarına daha hızlı ulaştıracağına inanılırdı. Bu yüzden, figürinlerle birlikte bulunan katareler genellikle gençlerin mezarlarına gömülürdü. Dr. Stroszeck, katarların yeraltı dünyasına giden bir başka yol olan kuyulara da atıldığını ileri sürmektedir. “Büyüyü tam da başka birini zayıflatmak, engellemek, hareketsiz kılmak, bağlamak istediğiniz anda yaparsınız. Bu açıkça bir nefret ifadesidir.”
Katareler, Yunanistan’a özgü değildir ve Akdeniz’in her yerinde keşfedilmişlerdir. Yunan katare koleksiyonunu özel kılan şey, bir toplumun en parlak dönemindeki yaşamı hakkında bilgi vermeleridir. Örneğin, Parthenon‘un inşa edildiği yaklaşık 2.500 yıl önceki Perikles Çağı.
Dr. Derek Collins‘e göre, “beşinci yüzyıl ve sonrasında yaygın bir büyü türü, hırslarını, faaliyetlerini ve hatta algılama güçlerini engellemenin bir yolu olarak birini bağlama ya da tutma metaforunu içerir”.
3- Ölü Çağırma, Ölülerin Ruhlarını Çağırma
Nekromansi ya da ölülerin ruhlarını çağırma uygulaması, Antik Yunan’da yasadışı bir ritüel biçimiydi. Ancak kanıtlar bunun gizlilik içinde uygulandığını göstermektedir. Nekromanteyon, Yeraltı Dünyası‘nın tanrısı Hades ve onun eşi tanrıça Persephone‘ye adanmış eski bir tapınaktı. Eski Yunanlılar ölülerin bedenleri toprakta çürür. Bu esnada, ruhlarının serbest kaldığına ve topraktaki yarıklar aracılığıyla Yeraltı Dünyası’na gittiğine inanırlardı. Ölülerin ruhlarının, gelecekten haber verme gücü vardı. Ayrıca, yaşayanların sahip olmadığı yeteneklere sahip olduğu söylenirdi. Bu nedenle, ölülerle iletişim kurmak ve kehanetler almak için Yeraltı Dünyası’na giriş olduğu düşünülen yerlere tapınaklar inşa edilmiştir.
4- Aşk Büyüsü
Dr. Christopher Faraone‘ye göre, Antik Yunan aşk büyüleri ve efsunlarıyla ilgili olarak yapılmış pek çok ilginç araştırma var. Dr. Faraone‘nin “Ancient Greek Love Magic” (2001) adlı kitabında açıkladığı üzere, aşk büyüsü oldukça farklı iki tür büyüyü kapsıyordu. Biri kurbanda erôs (“erotik atak”) yaratmak için tasarlanmıştı, diğeri ise philia (“sevgi” ya da “dostluk”) yaratmak için kullanılıyordu.
5- Psikedelikler
Psikedelik mantarların Antik Yunan büyü geleneklerinde kullanıldığına dair çok fazla kanıt bulunamamıştır. Lakin, bazı akademisyenler büyülü dünyalara geçişi içeren ritüellerde uyuşturucu kullanıldığını öne sürmektedir. Jennifer Wirth, Eleusis Gizemleri‘nin başlıca örnek olduğu öne sürer. Pek çok törenin sıkı bir gizlilik altında tutulduğunu belirtir. Bunlar hakkında bilinmesi gereken her şeyi asla tam olarak bilemeyeceğimizi ekler.
6- Pythia, Delfi Kahini
Rahip ve rahibelerden oluşan Delfi Kahinleri, Antik Yunan’da büyü ritüelleriyle ilgilenen belki de en önemli kişilerden bazılarıydı. Kahinlerin doğrudan tanrılardan gelen şifreli mesajları tercüme etme ve kehanette bulunma yeteneğine sahip olduklarına inanılırdı.
Pythia, Delfi’deki Apollon Tapınağı’nda kahin olarak görev yapan rahibelere verilen isimdi. Rahibe, elli yaşın üzerinde, kocasından ayrı yaşayan ve genç kız kıyafetleri giyen bir kadındı. Bir zamanlar Delfi’de rahip olarak görev yapmış olan Plutarkhos‘a göre Pythia önce tapınağın iç odasına girer (Adyton). Daha sonra bir üçayak üzerine oturur. Gözenekli topraktaki bir yarıktan çıkan hafif hidrokarbon gazlarını solur. Bu gözlem modern jeologlar tarafından doğrulanabilir. Transa geçtikten sonra ölümlülerin anlayamayacağı kelimeler mırıldanır. Bu sözler daha sonra mabedin rahipleri tarafından ortak bir dilde yorumlanır ve talep edenlere iletilir.
Kaynak için tıklayınız.
