Mitolojide LGBT temaları, aslında sıklıkla karşımıza çıkar. Günümüz toplumlarının kültürel dogmaları ile geçmişte yaşamış olan toplumların normları birbirinden olabildiğine farklı olabileceğini unutmamak gerekir. Örneğin, Patroklos ve Akhilleus öyküsünü günümüzde birçok kişi, mitin içinde cinsel bir yaklaşım olmamasına rağmen erkek eşcinsel öyküsü olarak yorumlarlar. Oysa bu ilişki o döneme göre normal olan çok samimi bir arkadaşlık ilişkisi de olabilir. Bu yüzden, Mitolojide LGBT temaları içeren hikayeleri, önyargılarımızı bir tarafa bırakarak incelememiz gereklidir.
Ayrıca bu mitleri okurken, mitlerin ne zaman popülerleştiğini göz önüne alarak toplumdaki cinsel yönelimler ve cinsiyet dengeleri hakkında çıkarımlar yapabiliriz. Bu bağlamda, Mitolojide LGBT temaları incelenirken, hikayeye farklı bakış açılarından bakabilmek önemlidir. Iphis ve Ianthe’nin öyküsünü Romalı şair Ovidius, Metamorfozlar isimli eserinde kaleme almıştır.
Iphis ve Ianthe’nin hikâyesi, yalnızca Ovidius’un eserinde değil, tüm klasik edebiyatta kadın eşcinsel arzusunun tek mitolojik anlatısıdır. Ovidius, Metamorfozlar eserinde insanlığın farklı arzu temalarını, sırası ile mitlerle ele alır. Örneğin, erkek kardeşini baştan çıkarmaya çalışan Byblis, babasına aşık olan Myrrha, tanrıların eşcinsel arzu beslediği Ganymedes ya da yaptığı heykele aşık olan Pygmalion gibi. Lakin Ovidius, kadın eşcinsel arzusunu onaylamıyor gibidir. Çünkü bu ilişkinin gerçekleşebilmesi için Iphis’in erkek olması gerekir.
Iphis ve Ianthe hikayesine dönelim.
Efsaneye göre, Ligdus ve Telethusa, doğmamış çocukları kız olursa çeyiz parasını karşılayamayacak kadar fakir bir çiftti. Ligdus, eğer erkek olmazsa karısının çocuğunu öldürmek zorunda kalacağına karar verdi. Telethusa umutsuzluğa kapıldı, ancak gece yarısı Mısır tanrıçası İsis tarafından ziyaret edildi, Anubis, Bubastis ve Apis de ona çocuğun doğumundan sonra ne olacaksa kabul etmesini tavsiye etti ve kadına yardım garantisi verdi. Telethusa bir kız doğurduğunda, kızının cinsiyetini kocasından gizleyip kızını bir erkek olarak büyüttü. Ligdus, erkek olduğuna inandığı kızına kendi babasının (çocuğun büyükbabası) adı olan Iphis’i koymuş, Telethusa da hem kıza hem oğlana uygun bu ismin verilmesine çok sevinmiş. Iphis ergenlik çağına geldiğinde, Ligdus hala gerçeklerden bihaberken, “oğlunun” Telestes’in kızı güzel Ianthe ile evlenmesini ayarladı.
Gerçeğin farkında olmayan ve herkes gibi talibini bir erkek sanan Ianthe, Iphis’e aşık olmuş. Iphis, Ianthe’ye derinden sevdalanmış ve Juno’ya yardım etmesi için dua etmiş, çünkü Ianthe ile evlenmek istiyormuş ama aslında bir kadın olduğu için bunun imkansız olacağını biliyormuş. Düğünden bir gün önce, derin endişe içindeki Telethusa, Iphis’i İsis tapınağına götürmüş ve tanrıçaya kızına yardım etmesi için dua etmiş. İsis, Iphis’i bir erkeğe dönüştürerek duasına karşılık vermiş. Erkek Iphis, Ianthe ile evlenmiş ve ikisi sonsuza dek mutlu yaşamış, evliliklerine Juno, Venüs ve evlilik tanrısı Hymenaios şahitlik etmiştir.
