Koronis ve Apollon Miti, Yunan Mitolojisi sağlık tanrısı Asklepios’un ebeveynleri olması açısından ilginçtir. Apollon’dan hamile kalan Koronis, başka bir adama aşık olunca işler sarpa sarar. Söylenceleri tüm detaylarıyla birlikte inceleyelim.
Koronis, Yunan mitolojisinde Apollon’un sevgilisi ve Asklepios’un annesi olan ölümlü bir prensesti. Ancak Koronis’in hikâyesi, kıskanç Apollon tarafından öldürülmesiyle trajediyle sonuçlandı.
Koronis’in Kökeni
Koronis, bir Selanik kralı olan Phlegyas ile Kleophema‘nın kızıydı ve muhtemelen İksion’un kardeşiydi. Teselya’nın Pelasgiotis bölgesindeki Lacereia (ya da Tricca) kasabasında, Boebeis Gölü yakınlarında ikamet ederdi. Koronis burada Olimposlu tanrı Apollon tarafından baştan çıkarılmış ve tanrıdan hamile kalmıştır.
Kronis, Ischys’e Aşık Olur
Apollon elbette Teselya’dan ayrılacaktı, ama tanrı Koronis’in ona sadık kalmasını bekliyordu. Fakat kısa süre sonra, Arkadya’dan bir ziyaretçi gelir. Bu adam Elatos’un oğlu Ischys’tir. Kronis, adama görür görmez aşık olur.
Kuşkusuz Koronis İschys ile birlikte oldu. Hatta bazı kaynaklar Koronis ve İschys’in evlendiğini söyler. Ancak her iki durumda da Apollon bunu Koronis’in kendisine sadakatsizliği olarak değerlendirdi.
Rivayete göre Apollon, Koronis’in sadakatsizliğini Pytho adında bir kuzgunun Teselya’da yaşananları tanrıya anlatmasıyla öğrenmiştir. Kuzgunun Apollon tarafından Koronis’e zarar gelmemesi amacıyla ona göz kulak olması için görevlendirildiği de söylenir.
Kuzgun Siyaha Dönüşür
Kuzgunun getirdiği haber Apollon’u çok kızdırmış. Öfkelenen Apollon daha önce bembeyaz bir kuş olan kuzgunu siyah tüyleri olan bir kuşa dönüştürmüştür. Gerçi bu öfkenin yeni getirdiği haberden mi yoksa kuzgunun Koronis’i durdurmak için hiçbir şey yapmamış olmasından mı kaynaklandığı pek açık değildir.
Antoninus Liberalis’e göre, kuzgun bir zamanlar Clinis’in oğlu Lycius adında bir adamdı. Apollon’un delirttiği eşekler tarafından yenilmesin diye Leto ve Artemis tarafından beyaz bir kuzguna dönüştürülmüştü. Ayrıca Antoninus Liberalis, Koronis’in Apollon’u terk ettiği adama Ischys yerine “Alcyoneus” demektedir.
Koronis’in Ölümü
Apollon’un öfkesi Koronis’e de yönelmişti. Bazıları Apollon’un kız kardeşi Artemis’i eski sevgilisini öldürmesi için nasıl gönderdiğini anlatır. Ya da Artemis, Koronis’in davranışlarıyla Apollon’a hakaret ettiğini düşündüğü için bunu sorulmadan yaptı. Ya da Apollon’un bizzat kendisi kızı öldürdü.
Her durumda, Lacereia’daki evinde, Koronis ve Ischys tanrısal bir okla vurularak öldürüldü.
Ovidius’un Dönüşümler şiirinde, Apollon’u ilişkiden haberdar eden bir kuzgundur ve Apollon, kadını kendi okuyla öldürür. Ölümünden önce Koronis cezasının adil olduğunu kabul etmiştir. Apollon fevri hareketinden anında pişman olmuş ve onu iyileştirmeye çalışmış ama Koronis çoktan ölmüştür. Daha sonra cesedini ateşe vermiştir. Cenaze töreninin bir parçası olarak üzerine mür ve diğer güzel kokuları dökmüştür. Hyginus da Koronis’in ölümünün Apollon’un elinden olduğunu söyler.
Koronis’in Oğlu Askplepios
Alevler Koronis’in cesedini yakarken, Apollon’un (ya da Hermes‘in) henüz doğmamış çocuğunu kurtardığı ve annesi ölü halde yatarken bebeğe hayat verdiği söylenir. Bu yeni doğan bebeğe “kesip açmak” anlamına gelen Asklepios adı verilir. Daha sonra, bilge sentor Kheiron‘un bakımına girer.
Alternatif olarak, Koronis öldüğünde Asklepios’u çoktan doğurmuştu. Ancak efsanenin bu versiyonunda Koronis Apollon’un oğlunu Argolis’teki Myrtion Dağı’nda terk etmişti. Koronis’in Teselya’dan bu kadar uzakta bulunmasının nedeninin, babasına seferlerinden birinde eşlik etmesidir. Ancak babasının öfkesinden korkarak hamileliğini ondan sakladığı söylenir. Asklepios elbette Myrtion Dağı’nda ölmemiştir. Çünkü bebek kurtarılana kadar dağda otlayan keçiler tarafından beslenmiş ve çoban köpeklerinden biri tarafından korunmuştur. Keçilerin ve bekçi köpeklerinin sahibi Aresthanas çocuğu bulmuştur. Fakat yanına yaklaştığında, çocuktan çakan şimşeği görmüş ve bunun ilahi bir işaret olduğunu düşünerek çocuğu yalnız bırakmıştır. Asklepios daha sonra Apollon tarafından alınmıştır.
Başka bir versiyona göre, Koronis oğlunu Apollon’un tapınağında Moirai‘lerin huzurunda doğurmuştur. Lachesis ebelik yapmış ve Apollon da Koronis’in sancılarını hafifleterek ona yardım etmiştir. Apollon oğullarına annesinin takma adı olan Aegle’den sonra Asklepios adını vermiştir.
Asklepios, babasından aldığı yetenekler ve Kheiron’un eğitimi ile ünlü bir hekim olmuştur. Hatta ölüme bile müdahale ettiği için tanrıların gazabına uğramıştır.
Koronis’in Babası Phleygas’ın Ölümü
Bazıları da Koronis’in babası Phleygas’ın ya kızının hamileliği ya da Koronis’in ölümü nedeniyle Apollon’dan nasıl intikam almaya çalıştığını anlatır. Bu nedenle Phleygas’ın Delphi’deki Apollon tapınağını yaktığı söylenir. Ancak bu eylem kendi ölümünden başka bir şey sağlamamıştır. Çünkü Phleygas Apollon’un oklarıyla öldürülmüştür.
Kaynak için tıklayınız.